همه ما یک بار دنیای کودکی را تجربه کرده ایم، دقیقا مانند بچه های امروز که از داستان خوب لذت می برند در حالی که ذهن آنها با خیال پر می شود. شخصیت های دراماتیک، پیچ و خم های داستان و مکان های مسحور کننده، آنها را مجذوب خود می کند و به دنیاهای جدید منتقل می شوند. قصه گویی برای کودک یک هنر است و در عین حال کار ساده ای نیست. کودکان کنجکاوند و اگر آنها را قانع نکنید، کل داستان را زیر سوال می برند. خب، آیا این بدان معنی است که باید تسلیم شوید؟ نه، به شما کمک خواهیم کرد. در این مقاله بهترین شیوه قصه گویی برای کودکان را خواهید آموخت.
قصه گویی برای کودکان
قصه گویی چیست؟ نوعی بیان خلاق است که تخیل را به کلمات ترجمه می کند. این کار به کلمات و کنش های متقابل و تنوع در لحن نیاز دارد تا داستانی را روایت کند که شنوندگان را تا آخر نگه دارد. یک قصه گوی خوب همچنین تخیل شنونده را تشویق می کند و به او اجازه می دهد تا به شخصیت های داشتان تبدیل شود.
داستان گویی می تواند به اشکال مختلفی از جمله رقص، عروسک گردانی، موسیقی، کمدی، شعر و … شکل بگیرد. برای تحقق این مهارت نیاز به صبر، پایداری و چندین آزمایش و خطاست.
چگونه برای قصه گویی خلاق برای کودکان باشیم؟
ناتوانی در قصه گفتن به کودک می تواند ناامید کننده باشد، به خصوص وقتی کودک شما هر شب قبل از خواب داستان می خواهد.
ذهن بچه ها همیشه در حال کشف چیزهای جدید است، به راحتی حوصله شان سر می رود و از یک موضوع به موضوع دیگر بسیار سریع حرکت می کنند. بنابراین چگونه می توانید توجه کودک را جلب کنید و آنها را مجبور به ماندن در کنارتان کنید، بدون اینکه خسته شوند؟
البته قصه گویی تنها مختص کودکان نیست. قصه درمانی بزرگسالان یکی از شیوه های درمانی محسوب می شود. در ادامه چند نکته برای کمک به قصه گویی آورده شده است:
شنونده را بشناسید:
اولین و مهمترین قدم درک مخاطبان خود است. دانستن آنچه مخاطب می خواهد به شما کمک خواهد کرد یک داستان قانع کننده ایجاد کنید. بنابراین از خود بپرسید که فرزند شما چه چیزی را دوست دارد: ابرقهرمانان، شاهزاده ها، بیگانگان یا چهره های تاریخی؟
پیام خود را بسازید:
قدم بعدی تعریف پیامی است که می خواهید از طریق داستان خود منتقل کنید. با این داستان قصد دارید چه چیزی را از کودک دور کنید؟ آیا چیز خاصی وجود دارد که می خواهید آن را از این داستان بیاموزید؟ داستان های خود را بر اساس این سؤالات بسازید.
کلمات خلاق به کار ببرید:
استفاده از واژگان خلاقانه و چشمگیر هنگام قصه گویی برای بچه ها بسیار مفید است. اما استفاده از کلماتی که درک آن برای کودک دشوار است را محدود کنید.
سبک بیان:
شنوندگان را شیفته خود نگه دارید و داستان را با فصاحت بیان کنید. پرانرژی باشید، احساساتی شوید و با جریان پیش بروید. یک تجربه هیجان‌انگیز پر از حوادث ایجاد کنید.
زمان بندی:
اهمیت زمان‌بندی در داستان سرایی و تاثیر آن بر روی کودکان به حدی است که میتواند استرس را از بچه ها به دور کند. چه یک داستان آتش نشانی یا فقط یک داستان خنده دار برای روایت یک روز بارانی باشد، باید مناسب برای حالت و زمان باشد.
آیا واقعا باید اینقدر کار کنیم؟ آیا واقعا لازم است؟ ، به دلیل مزایایی که در قصه گویی وجود دارد، می گویم” بله “.
15 فایده قصه گویی برای بچه ها
علاوه بر سرگرمی، داستانها فواید زیادی برای کودکان و کمک به پیشرفت کلی آنها دارند. این که آیا شما یک کتاب داستان می خوانید، یک تجربه شخصی را روایت می کنید یا داستان یک فیلم را بازآفرینی می کنید، می تواند تأثیری ماندگار بر سالهای رشد کودک ایجاد کند.
در اینجا چند مزیت دیگر از داستان پردازی برای کودکان آورده شده است:
فضیلت ها و اخلاق را در کودکان القا می کند:
داستان ها می توانند تأثیر زیادی بر کودکان بگذارند. صداقت، حقیقت، قدردانی و بسیاری از این ویژگی ها می توانند از طریق داستانهای قانع کننده در کودکان ریشه کنند.
درک فرهنگ ها را راحت تر خواهد کرد:
از داستان ها می توان برای نگه داشتن کودکان به ریشه های خود استفاده کرد و باعث شد آنها تاریخ و سنت های خود را درک کنند. داستان ها، مانند فرهنگ ها، از یک سرزمین به سرزمین دیگر متفاوت است. داستانهای خارجی هم باعث می شود کودک از تنوع موجود در این دنیا قدردانی کند.
مهارت های گوش دادن را بهبود می بخشد:
برای اینکه از داستان لذت ببرید، باید به راوی توجه کنید تا هیچ نکته ای از دست نرود. یک قصه گویی خوب می تواند مهارت گوش دادن کودک را بهبود بخشد.
کنجکاوی را القا می کند:
وقتی داستان جالب می شود، شنونده را مشتاق خواهد کرد که بعد از آن چه خواهد شد. این باعث می شود کودکان کنجکاو شوند و آنها را ترغیب به سؤال کند، که این نیز به یادگیری، رشد و پیشرفت آنها کمک می کند.
تخیل را فعال می کند:
یک داستان خوب روایت شده، شما را به نقاط مختلف جهان اعم از واقعی و اسطوره ای می برد. داستانهایی با عنصر خیالی و جادویی در بهبود تخیل و تفکر شنوندگان کمک می کنند.
تمرکز را بهبود می بخشد:
گوش دادن به داستان به بهبود توجه و سطح تمرکز نیز کمک می کند.
واژگان جدید را معرفی می کند:
وقتی هر بار که داستانی را نقل می کنید، اصطلاحات جدید را وارد دنیای بچه ها خواهید کرد. کودکان واژگان جدید را یاد می گیرند و سعی می کنند معانی این کلمات ناآشنا را بفهمند. این به آنها کمک می کند تا واژگان خود را بهبود بخشند.
روند یادگیری را بهبود می بخشد:
داستانها یک روش منحصر به فرد برای بهبود فرایند یادگیری، چه در سطح علمی و چه در سطح شخصی دارند. داستان گویی می تواند کودکان را درگیر یک فرآیند یادگیری خلاق کند که درک سخت ترین موضوعات را آسان می کند.
هوش هیجانی را پرورش می دهد:
هوش هیجانی رمز موفقیت در مراحل مختلف زندگی بشر است. توسعه هوش هیجانی به آگاهی و کنترل احساسات فرد اشاره دارد. داستانها به شما کمک می کنند تا با روشی ساده و در عین حال زیبا به توسعه هوش هیجانی برسید.
همدلی را یاد می دهد:
با قصه گوش دادن توانایی تفکر درباره دیگران افزایش می یابد. قرار گرفتن در جای دیگران و درک احساسات آنها باعث می شود، شنونده به شخص دیگری تبدل شود. داستان ها به شما می آموزند که نسبت به دیگران همدل تر شوید و نسبت به نیازهای آنها حساس باشید.
ارتباطات را بهبود می بخشد:
وقتی تخیل و تفکر آشکار شوند، در ارتباط با دیگران منعکس می شوند. گوش دادن و درک داستانها می تواند ارتباط را در سطوح مختلف تقویت کند.
استرس و اضطراب را کاهش می دهد:
داستان ها نه تنها سرگرمی کننده هستند، بلکه شما را مجذوب خود می کنند زیرا به دنیای دیگری منتقل می شوید. گوش دادن به داستانهای دلپذیر و تجربه جادو و فانتزی در ذهن، می تواند استرس و اضطراب را در کودکان کاهش دهد.
باعث رشد حافظه می شود:
خواه یک داستان طولانی و یا کوتاه باشد، بچه ها تمایل دارند تا زمانی که می توانند طرح، شخصیت ها و جنبه های دیگر آن را به خاطر بیاورند. اینکار برای مهارت های حافظه کودکان مفید است اما این شرایط می تواند برای قصه گو نامساعد باشد، زیرا اگر یک داستان تکراری بگویید، بچه ها به یاد خواهند آورد.
آموزش را آسان تر می کند:
برخی از موضوعات آموزشی ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با داستان های مختلف دارند. با این روش یادگیری برای کودکان آسان خواهد شد. توانایی تفکر خلاق که با گوش دادن به داستانها ایجاد می شود، در یادگیری نیز موثر خواهد بود.
کودکان را تشویق به قصه گویی خواهد کرد:
گوش دادن به داستان های جذاب ممکن است در آینده به کودکان توانایی آن را بدهد که روایت خود را بازگو کنند یا خودشان داستان نویس شوند.
قصه گویی برای کودکان هنری است که حتی پیشرفت فناوری نمی تواند آن را از بین ببرد. در زمان قصه گویی با فرزندان خود کنار بیایید و آنها را با مهارت های خود شگفت زده کنید. همه ژانرها را به اشتراک بگذارید. داستان های اساطیری، افسانه های کلاسیک یا داستان های مربوط به فضا و آینده، کودکان را تحت تاثیر قرار خواهد دارد.
به درخواست کاربران سایت و پرسیدن سوالات متداول کاربران از سجاد امینی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، قصد داریم سوالات شما کاربران را در قالب مطلب آموزشی برای کابران سایت منتشر کنیم که هم شما که سوال پرسیده اید و همه دوستانی که دنبال جواب این سوال هستند بتونند از پاسخ اقای سجاد امینی به سوالات بهرمند شوند.
دوستان عزیز شما هم می توانید سوالات خود را در قسمت دیدگاه همین مطلب برای آقای سجاد امینی ارسال نمایید.
پاسخ گویی سوالات شما در کمترین زمان ممکن توسط سجاد امینی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
