هنگامی که کودک شما در حال عصبانیت ضربه می زند و یا کارهایی انجام می دهد که دلایلش را نمی دانید، ممکن است شما را سر در گم کند که چه واکنشی انجام دهید. در برخی مواقع رفتار پرخاشگرانه می تواند بخشی طبیعی از رشد کودک باشد ولی به مرور با یادگیری مهارت های جدید رفتارش بهبود می یابد و در طول پیش دبستانی شروع به از بین رفتن می کند. اما گاهی اوقات پرخاشگری می تواند نشانه ای از یک مشکل بزرگتر باشد و ممکن است کودک برای حل این مشکل نیاز به کمک حرفه ای داشته باشد. در این مقاله درباره کودکان تهاجمی و طرز رفتار با آنها بیشتر آشنا خواهید شد.
رفتار کودکان تهاجمی
رفتارهای تهاجمی و عصبانیت در کودکان می تواند علت های مختلفی داشته باشد و همیشه غیر طبیعی نیست. به طور مثال کودکان نوپا گاهی اوقات به شدت تهاجمی رفتار می کنند، زیرا مهارت های کلامی ندارند تا نیازهای خود را برآورده کنند. کودکانی که نمیتوانند بگویند “این کار را نکن”، زمانی که برادرش اسباب بازی را از دستش میگیرد، ممکن است ضربه بزند یا گاز بگیرد تا ناراحتی خود را ابراز کند.
کودکان مدرسه ای نیز بعضی اوقات تند رفتار می کنند زیرا نمی توانند احساسات خود را تنظیم کنند. کودکی که توانایی گفتن این جمله را ندارند که: “من واقعا عصبانی هستم”، ممکن است با لگد زدن به مادرش خشم خود را نشان دهد.
در بعضی مواقع کودک متوجه می شود که خواهر یا برادرش با ضربه زدن یا گاز گرفتن اسباب بازی او را پس می دهد، تصمیم می گیرد برای دستیابی به آنچه که می خواهد روش تند را انتخاب کند.
رفتار والدین نیز در این نوع رفتار موثر است. مثلا اگر کودک با تندی به مادرش نگاه کند و یا به او لگد بزند که فلان چیز را برایش نخریده و سرانجام مادر آن را برایش بخرد، کودک یاد خواهد گرفت که برای به دست آوردن چیزهایی که می خواهد باید تندی کند.
روش های بهبود رفتار کودکان تهاجمی
وقتی کودکان از رفتارهای تهاجمی یا پرخاشگری برای حل مشکلاتشان استفاده می کنند، باید راهی برای جایگزینی این رفتار با مهارت های سالم داشته باشند. اگر ما به بچه ها کمک نکنیم تا رفتار نامناسب خود را با رفتاری سالم تر جایگزین کنیم، رفتار نامناسب آنها روز به روز شدیدتر خواهد شد. در ادامه راهکارهایی برای والدین ذکر شده است که در اصلاح رفتار فرزندانشان موثر خواهد بود.
قوانین خانه را آموزش دهید.
بچه ها قوانین خانه را تا زمانی که به آنها آموزش ندهید، نمی دانند. بنابراین یکی از مسئولیت های شما در تربیت فرزند، آموزش قوانین است. کودکان نوپا معمولا به لمس کردن و کاوش علاقه دارند، بنابراین اگر اشیاء ارزشمند در خانه وجود داشته باشد و شما نمی خواهید که آنها را پنهان یا حذف کنید، باید یک بخش از خانه را برای بازی کودک اختصاص دهید و به او اجازه بازی در قسمت های دیگر را ندهید. هر گاه کودکان یک قانون مهمی را نقض می کنند، باید بلافاصله آنها را مجازات کنید تا بدانند دقیقا چه کاری انجام داده اند.
به هیچ عنوان تنبیه بدنی نکنید.
خیلی از والدین تصور می کنند که اگر کودکشان خطایی انجام داد باید او را تنبیه بدنی کنند. بهتر است بدانید که تنبیه بدنی مهمترین دلیل بد رفتاری کودکان است. کودکانی که تنبیه بدنی می شوند، در مقایسه با دیگر کودکان بیشتر پرخاشگری می کنند.
به آنها آموزش دهیم که احساسات خود را کنترل کنند.
کودکان نوپا کمتر کنترل رفتار طبیعی خود را دارند. آنها باید یاد بگیرند که در مواقع عصبانیت ، ضربه نزنند یا گاز نگیرند و به جای آن، احساسات خود را از طریق کلمات بیان کنند.
به کودک یاد بدهیم که آسیب نزند.
وقتی فرزندتان با کودک دیگری اختلاف دارد، مداخله نکنید و اجازه دهید که فرزندتان خودش مشکلش را به تنهایی حل کند. ولی از دور حواستان به او باشد. زمانی که خشم کودکان غیرقابل کنترل می شود و به هم حمله ور می شوند، در آن صورت جلو بروید و آنها را جدا کرده و سعی کنید آرامشان کنید. به آنها بگویید که مهم نیست شروع کننده دعوا چه کسی است؛ آنها حق ندارند که به هم آسیب بزنند. کودک باید یاد بگیرد که مشکلات خود را با گفتگو حل کند نه با خشونت فیزیکی.
فرزندتان باید مجازات رفتار خود را ببیند.
هر گونه رفتار بد باید نتیجه ی فوری داشته باشد. اگر فرزند شما به کسی آسیب برساند، باید مجازات شود. مجازات ممکن است شامل گرفتن اسباب بازی های مورد علاقه اش و یا انجام کارهای اضافی و تنبیهی باشد. این نوع مجازات کمک به فرزند شماست تا کار بد خود را جبران کند.
همچنین اگر فرزندتان وسیله ای از خودش را از بین ببرد نیز باید نتیجه کار خود را ببیند. به طور مثال اگر نوجوان تان تلفن همراه خود را عمدا بشکند، دیگر حق داشتن تلفن جدید را نباید داشته باشد.
رفتار مناسب کودک را تشویق کنید.
رفتار مناسب فرزندتان را تحسین کنید. هر گاه او از ضربه زدن، لگد زدن و یا گاز گرفتن استفاده نکرد و با دیگران مهربان بود، او را تشویق کنید. هنگامی که چندین راه موثر برای پاداش رفتار خوب و انجام ندادن رفتار بد وجود داشته باشد، به تدریج شاهد بهبود رفتار کودک خواهید بود. البته پیشرفت ممکن است آهسته باشد و باید صبور باشید.
خودت را کنترل کن تا فرزندت یاد بگیرد.
یکی از بهترین راههای آموزش رفتار مناسب به کودک این است که شما نیز خودتان را کنترل کنید. یادتان نرود شما الگوی رفتاری فرزندتان هستید. اگر در مواقع خشم شما نیز خود را کنترل کنید، احتمالا فرزندتان از شما پیروی خواهد کرد.
کودک را از موقعیت پرخاشگری خارج کنید
گاهی اوقات باید فرزندتان را از موقعیت خارج کنید تا به او کمک کنید تا احساسات خود را کنترل کند. اگر شما در فروشگاه خواروبار هستید و کودک شما برای خرید برخی چیزها اصرار دارد، می توانید بگویید: “سر و صدایی زیادی داری. ما قصد نداریم این چیزها را بخریم و اگر ادامه دهی مجبور خواهیم شد که اینجا را ترک کنیم. » اگر فرزندتان ادامه داد، از فروشگاه خارج شوید.
قوی باشید.
اگر فرزندتان را تنبیه می کنید، احساس گناه نکنید و عذر خواهی نکنید. اگر کودک ببیند که بعد از تنبیه، ناراحتی می شوید و احساس ندامت می کنید، خود را متقاعد خواهد کرد که خوب یا بد هر چه باشد ، شما در کنار او هستید. قوی بودن والدین بخش مهمی از تربیت کودکان است.
آموزش مهارت های جدید
رفتار تهاجمی فرزندتان نشان می دهد که او نیاز دارد تا مهارت های جدیدی را یاد بگیرد تا بتواند رفتار خود را مدیریت کند. آموزش مهارت های جدید باید بخشی از فرآیند تربیت کودکان باشد. مهارت های اجتماعی و مهارت های حل مسائل می تواند رفتار پرخاشگرانه را کاهش دهد. توصیه می کنیم برای این کار با یک مشاور در ارتباط باشید.
در چه مواردی باید به پزشک مراجعه کرد:
اگر فرزندتان بیش از چند هفته رفتارهای غیرمعمولی تهاجمی دارد، بهتر است با متخصص اطفال و مشاوره کودک مشورت کنید. علائم هشدار دهنده عبارتند از:
- آسیب جسمی به خود و دیگران (نشانه های دندان، کبودی، آسیب های سر)
- حمله به شما یا سایر بزرگسالان
به درخواست کاربران سایت و پرسیدن سوالات متداول کاربران از سجاد امینی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، قصد داریم سوالات شما کاربران را در قالب مطلب آموزشی برای کابران سایت منتشر کنیم که هم شما که سوال پرسیده اید و همه دوستانی که دنبال جواب این سوال هستند بتونند از پاسخ اقای سجاد امینی به سوالات بهرمند شوند.
دوستان عزیز شما هم می توانید سوالات خود را در قسمت دیدگاه همین مطلب برای آقای سجاد امینی ارسال نمایید.
پاسخ گویی سوالات شما در کمترین زمان ممکن توسط سجاد امینی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی